Het ‘Danish String Quartet’ maakte precies 20 jaar geleden haar debuut op het ‘Copenhagen Summer Festival’. Het was de start van een mooi parcours dat al eerder begonnen was. Drie Deense jongens hadden elkaar leren kennen op een zomerkamp voor enthousiaste amateurmuzikanten. Ze vulden hun tijd met muziek spelen en voetballen. Voor ze het goed en wel beseften groeiden ze uit tot een heus strijkkwartet, aangevuld met de Noorse cellist Fredrik Schøyen Sjölin. In 2018 zijn ze begonnen met de PRISM-reeks, waarvan dit het vierde en voorlaatste deel is.

In deze bijzondere reeks koppelen ze een fuga uit de bekende ‘Das wohltemperierte Klavier’ van Johann Sebastian Bach aan een van de 5 laatste strijkkwartetten van Beethoven, die op zijn beurt gelinkt kan worden aan een strijkkwartet van een latere componist.

Het Danish String Quartet ontdekte dat de ‘oude’ Beethoven helemaal niet zo ontspoord was als velen denken. Integendeel. De componist was in die late periode bijzonder gefocust op de ‘oude tradities’, zelfs geobsedeerd door Bachs ‘Wohltemperierte Klavier’.

In dit vierde deel van deze PRISM-reeks koppelt het strijkkwartet de fuga BWV 861 (herwerkt voor strijkers) met het 15^de strijkkwartet van Beethoven en het 2^de  van Mendelssohn. Tijdens het componeren van dit strijkkwartet in 1825 werd Beethoven ernstig ziek. Maar hij geneest en hij dankt daar God uitdrukkelijk voor door het derde deel van zijn opus 132 ‘Heiliger Dankgesang eines Genesenen an die Gottheit’ te noemen. Het verklaart wellicht voor een stuk de eerder melancholische aard van dit werk. Maar Beethoven zou Beethoven niet zijn als hij de muziek van Bach niet uit elkaar rafelt en alles laat ontbolsteren in talloze kleuren en richtingen. Zoals een prisma (vandaar de titel van deze reeks) een lichtstraal splijt.

Enkele maanden na de dood van Beethoven schreef Felix Mendelssohn zijn tweede strijkkwartet, opus 13. Hoewel velen, zelfs de vader van Mendelssohn,  de late muziek van Beethoven omschreven als ongecontroleerde, ongecorrigeerde horror, raakte Felix erdoor gefascineerd.

Met deze nieuwe uitgave laat het Danish String Quartet zien hoezeer de oude componisten elkaar rechtstreeks of onrechtstreeks hebben beïnvloed. Het is voor ons als luisteraar dan ook een verrijking om deze reeks te ontdekken.

Bart Debbaut, juli 2022