Sergei Rachmaninoff speelde al langer met het idee om een werk te componeren omtrent de litanie van Sint Johannes-Chrysostomus en in de zomer van 1910, na een succesvolle tournée in de Verenigde Staten, begon hij er aan. Naarmate hij er aan werkte, werd hij er, naar eigen zeggen, steeds meer door geboeid en was het lang geleden dat hij nog met zoveel plezier aan een stuk gewerkt had.

Toch was het werk echter niet meteen een succes. De orthodoxe kerk wees het van de hand omdat het naar hun mening te modern was. Alle passie waarmee Rachmaninoff er in gestopt had, lijkt daarna bij de componist plaats gemaakt te hebben voor een gebrek aan interesse. En dat is jammer, want bij het beluisteren van de CD “Rachmaninov: Liturgy of St. John Chrysostom” van het Estonian Philharmonic Chamber Choir, merk je de ingetogenheid en de passie die hij in het werk stopte.

Met de Liturgie van Sint Johannes-Chrysostomus creëerde Rachmaninoff een schitterende synthese van verschillende muzikale tradities. Enerzijds zijn de Byzantijnse invloeden van de orthodoxe traditie in de diepe, soms wat mysterieus klinkende tonen duidelijk merkbaar, anderzijds weerklinken ook gezangen die sterk herinneren aan de Gregoriaanse muziek waarin de katholieke en protestantse sacrale muziek geworteld is. Rachmaninoff slaagde er in om beide tradities met elkaar te verweven, en als dusdanig schept hij een sfeer van ingetogenheid en rust.

Hoewel het werk na de afwijzing door de orthodoxe kerk amper nog werd uitgevoerd en zelfs eerder in de vergetelheid geraakte, kwam het in het latere deel van de 20ste eeuw terug in de belangstelling. Sinds de jaren ’80 van de vorige eeuw zijn er verschillende opnames geweest van het werk, waaronder deze in 2021. En het mag gezegd worden, de CD is een meesterwerk geworden dat de geest waarin Rachmaninoff het schreef heel mooi weet weer te geven.

Ik bevond me alvast in hemelse sferen bij het beluisteren van deze CD.

Jacques Kinnaer