Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Dat is zeker het geval in deze cd met een boodschap. Violiste Elsa de Lacerda en pianist Pierre Solot zochten en vonden met Change een originele invalshoek: ze zochten naar elf historische momenten waar muziek een belangrijke, zo niet cruciale rol heeft gespeeld. En ze doen dat op een opvallende manier. De twee musici vroegen aan tien Belgische en Franse componisten om een moderne versie te schrijven van die originele liederen.

Het openingsnummer is al meteen een flinke stomp in de maag. Het Braziliaanse strijdlied Apesar de Você, dat in 1970 door Chico Buarque werd gecomponeerd en het volkslied van de democratiebeweging werd tegen de dictatuur, werd door de Belgische componist Harold Noben in een nieuw jasje gestoken. Wat rustig en kabbelend begint mondt na een tijdje uit in een brutale, ronduit agressief opgestoken middenvinger. Nadat je uit je lood geslagen bent door de kracht van dit nummer, balsemt de eveneens Belgische componist Gwenaël Grisi je met een zachte, dromerige, haast lieflijke versie van Grândola, vila morena, geschreven in 1964 door José Afonso en precies tien jaar later gekozen als symbool van de Anjerrevolutie, de geweldloze militaire staatsgreep die een einde maakte aan het autoritaire bewind van Antonio de Salazar en zijn opvolger Marcello Caetano.

De hele cd is zo doorspekt met historische momenten waar een lied bij hoort: het Apartheidsregime in Zuid-Afrika, de vreselijk periode tijdens het dictatoriale bewind van de Chileense president Augusto Pinochet, de onafhankelijk van Congo na de lange kolonisatie van België, … stuk voor stuk relevante momenten in de geschiedenis, waarbij muziek helend kon werken of kon oproepen tot solidariteit, tot vrede, tot protest, tot actie.

Gesneden koek voor beide musici, die hun muzikale carrière combineren met een job als journaliste en muziekcriticus (Elsa) en radiomaker, auteur en acteur (Pierre). De herwerkte versies van de strijd- en protestliederen zijn niet altijd even ‘hapbaar’. Soms liederlijk, melancholisch zoals in het mooie Bella Ciao, waarmee Gwenaël Grisi een tweede en straf visitekaartje afgeeft. Soms brutaal en confronterend, zoals in het openingsnummer. Maar toch vaak ook nogal vrijblijvend, experimenteel en daardoor niet altijd even aangenaam in het oor.

Dat doet geen afbreuk aan de speelstijl van beide musici. Met hun samenwerking hebben de violiste en de pianist een fenomenaal historisch verhaal verteld, dat de luisteraar meeneemt in moeilijke, donkere, maar ook hoopvolle momenten uit de wereldgeschiedenis. Je bent bijna verplicht om te kiezen voor de cd met het bijhorende boekje in plaats van snel te luisteren naar het resultaat van dit project op Spotify. Zodat je er ook de argumentatie van de tien componisten bij krijgt.

Een opmerkelijk verhaal. Het bloed kruipt waar het niet gaan kan. Wat had je gedacht, van een journalist en een radiomaker die bovendien ook nog eens bijzonder goede musici zijn?

Bart Debbaut, februari 2023