Händel & Colonna: tussen grandeur en devotie.
Cappella Mediterranea, Chœur de Chambre de Namur │ Handel & Colonna │ Ricercar, Outhere

Wie Händel zegt, zegt barok met een hoofdletter. Zijn muziek is krachtig, meeslepend en vaak een tikkeltje theatraal – niet vreemd voor een componist die zijn weg vond in zowel de kerken van Rome als de opera’s van Londen. Giovanni Paolo Colonna daarentegen is een naam die je zelden op een concertprogramma ziet staan. Toch was hij in zijn tijd een grote meneer, vooral in Bologna. Daar componeerde hij hoofdzakelijk religieuze muziek, speciaal voor de indrukwekkende basiliek van San Petronio. Terwijl Händel al op jonge leeftijd Europa rondreisde om zich te spiegelen aan de besten, bleef Colonna trouw aan zijn thuisstad en aan de kerkelijke traditie.
En precies dat contrast maakt deze nieuwe CD zo interessant. Dirigent Leonardo García Alarcón brengt Händels energieke Dixit Dominus samen met een zelden uitgevoerde Messa concertata a 5 voci van Colonna. Dixit Dominus (HWV 232) is een van Händels meest sprankelende en indrukwekkende koorwerken, en tegelijk zijn oudste bewaarde kerkmuziekcompositie – geschreven in 1707, toen hij pas 22 jaar was en net in Rome verbleef. Het werk is een toonzetting van Psalm 110 (Dixit Dominus Domino meo: Sede a dextris meis…) die macht en goddelijke majesteit bezingt. Colonna schreef zijn Messa Concertata a 5 voci in 1684, midden in de bloeiperiode van de barok in Bologna. Hij was kapelmeester aan de San Petronio basiliek. In deze mis combineert Colonna vijf vocale stemmen met instrumenten, volgens het toen populaire concertante principe – een spel van afwisseling en dialoog tussen koor, solisten en instrumenten. Je hoort meteen het verschil: Händel gooit al zijn jeugdige bravoure in de strijd, met vurige koorfuga’s en pittige solo’s, terwijl Colonna rustiger en bedachtzamer klinkt, met aandacht voor het grotere geheel en een bijzondere rol voor koperblazers die de vocale lijnen subtiel versterken (colla parte, noemen ze dat in vakjargon – maar je hoeft het niet te onthouden om ervan te genieten).
Als luisteraar word je meegenomen van de uitbundige pracht van Händels Romeinse periode naar de warme, gewelfde akoestiek van Colonna’s Bologna. Het is bijna alsof je van een bruisend stadsplein een serene kerk binnenwandelt.
Wat deze opname extra bijzonder maakt, is de uitvoering. Cappella Mediterranea en het Chœur de Chambre de Namur zingen en spelen met een vanzelfsprekendheid die getuigt van jarenlange ervaring met dit repertoire. Alles klinkt in balans: geen overdreven pathos, maar ook geen saaie braafheid. De solisten voegen extra kleur toe zonder zichzelf op de voorgrond te plaatsen. En de instrumentale bezetting – met theorbe, barokharp, cornetten en trombones – zorgt voor een klankrijkdom waar je alleen maar blij van kunt worden.
Kortom, dit is geen ‘best of barok’-CD, maar een verrassende combinatie waarin een minder bekende componist stevig naast een grootheid als Händel komt te staan. En geloof ons: Colonna laat zich niet zomaar overschaduwen.
Bart Debbaut, april 2025