Het Arcadische ideaal verwijst naar een esthetisch en filosofisch concept dat zijn oorsprong vindt in het oude Griekse Arcadië, een regio in de Peloponnesos die bekendstond als een idyllisch, landelijk gebied. In de context van de Europese cultuurgeschiedenis, met name in de 17e en 18e eeuw, werd het Arcadische ideaal een belangrijk thema in literatuur, beeldende kunst en muziek.

Het Arcadische ideaal wordt gekenmerkt door een verheerlijking van het eenvoudige, landelijke leven, vaak geassocieerd met herders en herderinnen die in harmonie leven met de natuur. Het vertegenwoordigt een verlangen naar een utopische samenleving waarin de menselijke relatie met de natuur als ideaal wordt beschouwd. De Arcadische visie omvat vaak elementen zoals rust, vrede, eenvoud, en onbedorven natuur.

In Frankrijk vierde dat Arcadische ideaal hoogtij in de 18^de eeuw onder Lodewijk XIV en Lodewijk XV. Het werd vaak ‘misbruikt’ door de bourgeoisie. Ze organiseerden feesten en bijeenkomsten die waren gestileerd als pastorale idylles, compleet met kostuums, dansen en muziek geïnspireerd op het Arcadische ideaal. Deze gebeurtenissen dienden als een manier voor de bourgeoisie om hun rijkdom en verfijning te etaleren, terwijl ze zichzelf associeerden met de nobele idealen van eenvoud en natuurlijke harmonie.

De CD Le Berger Innocent van het Zwitserse Ensemble Danguy belicht die periode van verlangen naar een idyllisch, landelijk leven.  De CD met daarop muziek van o.a. Louis Lemaire (± 1693-1750), Servais Bertin (± 1687-1759) en Joseph Bodin de Boismortier (1689-1755), klinkt als de ideale soundtrack van het Arcadische ideaal. De musette, een lid van de doedelzakfamilie, en de vielle, een variant van de draailier, speelden een cruciale rol in de muziek in de 18e eeuw. In samenspel met instrumenten als fagot, viool, klavecimbel, gitaar, cello en theorbe, creëerden deze twee instrumenten een kenmerkende harmonie die nauw verbonden was met de populariteit van de muziek tijdens het Arcadische tijdperk in Frankrijk.

Ensemble Danguy, met de Duitse sopraan Monika Mauch, slaagt erin om deze periode tot leven te brengen. Met gesloten ogen, en wat voorkennis over de geschiedenis van dit tijdperk, kan je je als luisteraar helemaal onderdompelen in de sfeer van de 18^de eeuw, waarin kunst, literatuur en muziek samensmolten tot een verheven visie op het landelijke leven. Zeer interessante uitgave.

(Het YouTube-filmpje hieronder dateert uit 2018. Het ensemble brengt Le Berger Innocent, een anoniem lied, en meteen de titel van hun recente cd). 

Bart Debbaut, januari 2024