Pure, zuivere polyfonische schoonheid
Jean Richarfort, Missa O Genitrix │ Cappella Mariana, Vojtěch Semerád │ Musique de Wallonie
Cappella Mariana is een toonaangevend vocaal ensemble dat gespecialiseerd is in de uitvoering van renaissancemuziek en vroege barok. Het ensemble werd opgericht in 2008 in Tsjechië en staat onder leiding van de tenor en artistiek leider Vojtěch Semerád. Op hun nieuwe CD werpt het ensemble een prachtig licht op Jean Richafort, een componist die ondanks zijn grote invloed lange tijd onderbelicht is gebleven. Met zijn Missa O Genitrix en Missa Veni Sponsa Christi brengt deze opname een herontdekking van een van de belangrijkste erfgenamen van Josquin des Prez.
Jean Richafort (ca. 1480–ca. 1550) werd geboren in de Zuidelijke Nederlanden en leidde een boeiend maar enigszins ongrijpbaar leven, gekenmerkt door een internationale carrière. Hij was maître de chant in de Sint-Romboutskathedraal in Mechelen (1507–1509), waar hij verantwoordelijk was voor de muzikale opvoeding van de koorzangers. Vervolgens trok hij naar Frankrijk, waar hij nauwe banden onderhield met het koningspaar Louis XII en Anne de Bretagne. In 1515-1516 vergezelde hij koning François I naar Bologna, waar hij deelnam aan een politieke ontmoeting met paus Leo X. Later in zijn leven werkte Richafort vermoedelijk in Aardenburg en vestigde hij zich uiteindelijk in Brugge, waar hij vanaf 1542 als zangmeester aan de Sint-Gilliskerk actief was. Hij overleed omstreeks 1550, na een lange en veelzijdige muzikale carrière.
Richafort werd in zijn tijd geroemd als een van de meest getalenteerde componisten uit de generatie na Josquin des Prez. Zijn Missa pro Defunctis wordt vaak beschouwd als een hommage aan zijn grote voorbeeld Josquin, en zijn werk inspireerde componisten zoals Cristóbal de Morales en Palestrina. De Missa O Genitrix gloriosa en Missa Veni Sponsa Christi laten zien hoe Richafort bestaande thema’s omvormde tot complexe, gelaagde composities die zowel intellectueel prikkelen als diep weten te ontroeren.
De uitvoering door Cappella Mariana is een meesterwerk op zich. De stemmen smelten samen tot een harmonieus geheel, met een balans en helderheid die essentieel zijn voor deze complexe muziek. Elk detail, van de dynamiek tot de frasering, wordt met uiterste zorg behandeld, waardoor Richaforts muziek zijn volle kracht behoudt. De spirituele dimensie van zijn werken komt volledig tot zijn recht, wat de luisterervaring zowel diepgaand als transcendent maakt.
De cd-uitgave door Musique en Wallonie verdient eveneens lof. De luxe hardcover verpakking, samen met een uitgebreid boekje dat achtergrondinformatie en vertalingen van de liedteksten in vier talen bevat, maakt deze uitgave een waardevol document. Het project benadrukt niet alleen de kwaliteit van Richaforts werk, maar viert ook het muzikale erfgoed van Wallonië. Pure, zuivere schoonheid van polyfonie: dit is een meer dan geslaagde uitgave!
Bart Debbaut, december 2024