Kiezen voor de originele uitvoering van een opera van Jean-Philippe Rameau uit 1749, die door het publiek destijds erg lauw werd onthaald, in plaats van voor de herwerkte versie van 1756, die wel een groot succes was: il faut le faire. Het is precies dat wat Les Ambassadeurs – La Grande Ecurie en het Choeur de Chambre de Namur hebben gedaan. In het voorjaar van dit jaar voerden ze de concertante voorstelling uit in Antwerpen en Namen van Zoroastre. Nu is er de driedubbele CD.

Zoroastre is de vierde muzikale tragedie van Rameau, meteen ook de laatste die tijdens het leven van de componist verscheen. Een opvallende keuze destijds, want Rameau koos niet voor de klassieke Griekse of Romeinse mythologie, wel voor een verhaal dat paste in de Perzisch religieuze traditie. Zoroastre, bij ons beter bekend als Zarathustra, was een Iraanse profeet (wellicht ± 14^de eeuw voor Christus) die wees op het dualisme: er was een god van het goede en een geest van het kwade. Daarom was voor hem het leven een eeuwige strijd tussen goed en kwaad. Daardoor werd hij later beschouwd als de ‘uitvinder’ van de moraal, de reden waarom Friedrich Nietzsche hem opvoerde in zijn boek Also sprach Zarathustra.

Les Ambassadeurs laten zich samen met het Naamse kamerkoor omringen door een topcast voor deze voorstelling: o.a. sopranen Jodie Devos (2^de prijs Koningin Elisabethwedstrijd 2014) en Véronique Gens en tenor Reinoud Van Mechelen maken hun opwachting, Van Mechelen zingt de rol van Zoroastre.

Ondanks de voortreffelijke prestaties van zowel orkest, koor als solisten, bleef ik echter op mijn honger zitten bij het beluisteren van deze uitgave. De reden is simpel: ik miste de live-beleving, de kleine en grote gebaren van een bevlogen dirigent, de expressie op de gezichten van de koorzangers, het bekijken en bewonderen van zoveel instrumenten bespeeld door gedreven musici, de theaterpersoonlijkheid en de charismatische uitstraling van de solisten. Zoroastre is een aaneenschakeling van recitatieven met aria’s en koorpassages. Om daar bijna 3 uur naar te luisteren, zonder beeld en zonder de hierboven beschreven expressieve meerwaarde, dat was beslist een opgave. Ook al omdat de opeenvolging van recitatieven nogal langdradig is.

Een uitgave op DVD of een video-on-demand-versie van hun concertante uitvoeringen waren daarom beter geweest dan de CD-uitgave. Dan krijg je er al die expressiviteit, die zo’n opera met zich meebrengt, meteen bij.  Kijk maar naar de trailer hieronder, en je weet meteen wat ik bedoel.

Bart Debbaut, oktober 2022